Op 31 december 2022 verscheen het afscheidsinterview met Arno Visser in EWmagazine met de kop: ‘We hebben Nederland veel te ingewikkeld gemaakt’. In het interview licht hij dat toe in drie punten, waarbij ik er twee uit pak en vertaal naar ‘de zorg’.
Als eerste benoemt Arno Visser dat de knip tussen beleid en uitvoering die in de jaren 70 is ingevoerd NIET werkt. Het heeft geleid tot de situatie dat de mákers van beleid niet (meer?) weten wat uitvoerbaar is.
Toevallig schreef ik op 31 december hier op Linked een bijdrage over apparaat/organisatiekosten. Ik benoemde daar de BESTUURLIJKE knip al. In ‘de zorg’ zien we aan de ene kant het ministerie van VWS als beleidsmaker (organisatiekosten € 556.993.000) en de uitvoering van dat beleid in de grote hoeveelheid aan agentschappen (3), RWT’s (11) en ZBO’s (25) aan de andere kant (organisatiekosten € 1.257.846.000). In totaal dus ruim € 1,8 miljard in de verhouding 1:3. Opmerkelijk daarbij is dat bij de organisaties in de uitvoering talloze (advies)colleges, raden van advies en dergelijke voorkomen, waarbij het zelfs voorkomt dat dezelfde personen bij verschillende organisaties in verschillende rollen verschijnen.
Ten tweede benoemt Arno Visser dat Den Haag nu juist vol zit met beleidsmákers op papier. Het is een schijnwereld van stukken, modellen, schema’s, systemen en constructies waarin we elkaar gevangen houden “Het is een schijnwereld waarin we elkaar gevangen houden” zijn de letterlijke woorden.
Deze schijnwereld zien we op veel vlakken terug in ‘de zorg’. Niet voor niks schreef ik mijn boek ‘Heilige zorghuisjes, is zorg echt onbetaalbaar?’. De talloze kennis- en expertisecentra, de taskforces, de keurmerkenindustrie, het accreditatiecircus enz. enz. zorgen voor continue stroom van tools, rapporten, signalen, adviezen, regels en controlemechanismen. Rapporten waarbij eindeloos naar elkaar verwezen wordt en elkaar bevestigen. De schijnwereld wordt ook in stand gehouden door de illusie van meetbaarheid en het gebruik van modellen in ‘de zorg’ (Niet alles wat meetbaar is doet er toe en niet alles wat er toe doet is meetbaar). Tot slot aandacht voor de lobbyisten die in de schijnwereld schijnbaar onzichtbaar de deur plat lopen bij het ministerie. In bijgaande illustratie (bron) uit 2017 zijn de grootste lobby-organisaties opgenomen, waarbij het voor mij niet verrassend is dat Zorgverzekeraars Nederland (één van de uitvoerende organisaties), wel verrassend vond ik de hoge ranking van GGz LpGGz…
De vraag is waarom deze schijnwereld nog steeds bestaat en daardoor voor de werkers IN de zorg bepalen wat ze moeten doen, hoe ze dat moeten doen en controleren of ze wel doen wat ze moeten doen.
Het antwoord is simpel: de beleidsbepalers én beleidsuitvoerders hebben geen enkel belang bij verandering, snijden in eigen vlees doet pijn…
(https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7014955200150921217/).
