Vandaag in één beeld mijn sterk vereenvoudigde weergave van het zorguniversum.
Het zorguniversum
Om maar met de deur in huis te vallen: het héle zorguniversum wordt door alle burgers betaald in de vorm van eigen bijdrages, eigen risico’s, premie- en belastinggelden voor de zorg (=zorggeld). Elke euro betaald aan zorggeld gaat slechts voor een beperkt deel naar de zorgwereld-IN. De rest gaat naar de overige organisaties. Waar gaat jouw zorggeld naar toe?
De planeten
Als drie grote planeten in het huidige zorguniversum heb ik de gemeenten, zorgverzekeraars en het ministerie van VWS geplaatst. Op verre afstand van de zorgwereld, kijkend naar en bepalend voor de dampkring en de zorgwereld. Voor de overzichtelijkheid heb ik de extra dampkring om VWS even weggelaten. Voorbeelden daarvan: NZa, Zorginstituut, IGJ e.a.
De vele gekleurde satellieten
Staan voor alle AAN-de-zorg werkers die NIET in de zorgwereld zelf werken. Zij bewegen zich vrij in het zorguniversum: buiten, binnen en ín de dampkring en worden betaald van zorggeld. Voorbeelden zijn: recruiters, rechters/advocaten, ICT, keurmerken- en kwaliteitsorganisaties, consultants, toezichthouders, lobbyisten, investeerders.
De dampkring
Wordt gevormd door patiëntenfederaties, beroeps- en brancheorganisaties. Bestaansrecht voor deze organisaties is het vertegenwoordigen van de belangen van de werkers in de zorgwereld. Ze vormen de barrière tussen de planeten en de zorgwereld. Inmiddels kan gesteld worden dat deze organisaties veelal zelf onderdeel (en belanghebbende) zijn geworden in het regelsysteem[1] . Het niet luisteren naar de planeten betekent geen plek aan tafel bij de planeten en dus geen eten (financiering). Het is van het grootste belang dat deze organisaties hun rol weer volledig zuiver op gaan pakken.
De zorgwereld-AAN
De grote groep die binnen zorgorganisaties werkt en niet direct ondersteunend is aan de zorgwereld-IN. Graeber[2] omschrijft dit als volgt: ‘steeds meer mensen werken in en aan de groeiende bureaucratie in bedrijven, waar niet of niemand effectiever of productiever van wordt. Allerlei werk dat er nooit was: van human resources tot corporate law, van telemarketing tot public relations’.
De zorgwereld-IN
De groep waar het wérkelijk om draait: de zorgprofessionals en direct ondersteunende diensten. Zonder de zorgwereld-IN is er geen zorguniversum en wordt er geen zorg geleverd. Het is toch bijzonder dat:
· Zij helemaal achteraan in de rij staan
· Zij 40% van de werktijd besteden aan het invullen van administratie voor de rest van het zorguniversum
· Bezuinigingen in het zorguniversum altijd worden gericht op deze groep en niet op de rest van het zorguniversum
Het is tijd om de rollen om te draaien. De zorgwereld-IN met de zorginhoudelijke kennis weer leidend te maken in het zorguniversum en de rest van de organisaties ondersteunend.
[1] Groter denken Kleiner doen, H. Tjeenk Willink
[2] De beleidsbubbel, Marije van den Berg
